woensdag 7 oktober 2015

Pillenparade

Soms is het best handig om, als je (hoog) begaafde kinderen met AD(D)H hebt, zelf ook niet al te dom te zijn. Ik ben (gelukkig) niet hoogbegaafd, dus ze hebben het niet van mij, maar met een universitair diploma op zak beschouw ik mezelf  in ieder geval als intelligent. Dat ik daarnaast voor mijn werk ook regelmatig in (para)medische kringen verkeer, is ook erg handig.

Vooral nu we volop beland zijn in de pillenparade. Toines medicatie moet worden gewijzigd, hij gaat van een pil die zes uur werkt, naar een preparaat dat twaalf uur lang rust in z'n hoofd en lijf moet geven. Daartoe gaan we deze week beginnen met Concerta 27 mg en de week daarop verhogen we de dosering naar 36 mg. Dan is het kijken waarop hij het beste reageert.
Ook Jens heeft een hogere dosering van zijn medicatie nodig. Zijn leerkracht en intern begeleider signaleerden de laatste maanden weer veel onrust en minder concentratie bij hem. Ook thuis zagen we meer lichamelijke onrust. Zijn medicatie was de laatste 1,5 jaar ook niet gewijzigd, terwijl hij wel flink is gegroeid. In overleg met de psychiater gaan we zijn medicatie iets ophogen; de dosering bestaat uit twee verschillende pillen, die samen voor verbetering moeten zorgen.

Dus toog ik van de week naar de apotheek met een handvol recepten. Het meisje achter de balie, toevallig een stagiair, kwam er niet uit. Al die verschillende pillen met dezelfde dosering van hetzelfde merk, voor twee jongens met dezelfde achternaam, maar verschillende geboortedata. Gelukkig kon ik haar, inmiddels zelf al bijna een apotheker, helpen om wat opheldering te verschaffen en uitleg te geven. En ging ik na drie kwartier met een tas vol potjes (en een lege portemonnee) weer huiswaarts.

Mocht ik het zelf niet meer weten, dan zijn de jongens ook op de hoogte van hun medicatielijst. Toen Jens, als 7-jarige, door de psychiater werd gevraagd of hij wist wat voor medicijntjes hij kreeg, antwoordde hij met een uitgestreken gezicht: 'Ja hoor, 's ochtends neem ik Concerta 27 milligram en 's avonds melatonine 1 milligram'.

Best handig, die combinatie van drukke én slimme kinderen! 

donderdag 1 oktober 2015

Rembrandt en het metriek stelsel

Tot voor kort was het aan tafel vaak onrustig. Beide jongens wilden hun verhaal over school kwijt, ze praatten door elkaar, er werd geklaagd over het eten en er was weinig aandacht voor elkaar. Van de week leek er ineens een omslag. Wat was het heerlijk aan de keukentafel....

Onze beide jongens hebben de methode Nieuwsbegrip voor begrijpend lezen. Uiteraard op hun eigen niveau, maar het thema is voor beiden hetzelfde. Iedere week is er een ander actueel thema, waarbij ze een tekst krijgen, waarover vragen worden gesteld. Jens vond het altijd al erg interessant, Toine hoorden we er minder over.

Tot afgelopen woensdag. Toine vertelde aan tafel enthousiast dat er in Frankrijk een 'hele rijke man' was die twee hele dure schilderijen van Rembrandt boven zijn bed had hangen. Nederland wilde die schilderijen kopen voor een bedrag waarvan je wel een heel dorp kon kopen, of twee hele dure voetballers. Jens haakte er enthousiast op in; jazeker, ook hij had die tekst gelezen. Hij vertelde over de rondleiding in het Rijksmuseum, waarbij hij de Nachtwacht had gezien en veel verhalen had gehoord. En het Melkmeisje, van Vermeer.

Toine vroeg zich af of er ook schilderijen hingen van die schilder, die zijn oor had afgeknipt. Maar natuurlijk, verzekerde zijn broer hem, ook Vincent van Gogh hing daar. Ze praatten nog even verder over de verschillende kunstenaars en het feit dat ze graag nog eens naar het Rijksmuseum wilde gaan. Wij keken glimlachend toe.

De volgende avond vertelde Toine dat hij op Squla, dat ze sinds kort hebben, vragen had gekregen over decimeters, meters en centimeters. Papa had hem uitgelegd hoe dat in elkaar zat. Jens begon te zuchten: dat is het metriek stelsel. Daar zijn ze op school druk mee bezig. Zo makkelijk! Om de beurt noemden ze de verschillende stappen op, van kilometer tot micrometer. En ondertussen ging het eten heel gemakkelijk naar binnen.

Heerlijk om te zien dat er langzamerhand ruimte ontstaat voor dit soort gesprekken. En dat de jongens elkaar vinden in hun onstilbare kennishonger.

zondag 20 september 2015

Ruzie in de keet

Stel je voor; je hebt ADD en je hoofd zit de hele dag vol stemmetjes, liedjes en ingewikkelde gedachten. Het enige wat je, na een inspannende dag op school en de BSO wilt, is rust aan je hoofd. Met een boekje op de bank of met muziek op je koptelefoon op bed liggen. Even niets aan je hoofd.
En dan komt je broertje binnen. Een jongetje dat de hele dag stuitert. Dat continu aan je zit. Die de hele tijd discussies wil aangaan over van alles. En daar niets aan kan doen, omdat hij nou eenmaal ADHD heeft.
Omdat jij en je broertje óók nog eens superintelligent zijn, gaan jullie graag de discussie aan. Totdat jullie het niet eens lijken te worden en de boel ontploft. Dan wordt het schreeuwen, schoppen en slaan.

Dit beeld is niet fictief, het komt bij ons thuis helaas vaak voor. Onze jongens, allebei met een totaal verschillend karakter, botsen vaak. Héél vaak. Meerdere keren per dag is het slaan en schoppen. En wij laten het ze soms zelf uitvechten, maar vaak moeten we ook tussenbeide komen. Dat is dodelijk vermoeiend, iedere keer weer.

Vrijdag liep het weer uit de hand, om een eenvoudige aanleiding. Nadat de partijen waren gescheiden, zat ik bij Jens op het bed om het nog eens te bespreken. Ik legde hem uit dat Toine nog zo jong is, dat hij nu nog alleen aan zichzelf kan denken. Dat hij, als 10-jarige, inmiddels empathie kan tonen, zich kan inleven in een ander. Dat Toine maar één kant van de verhoorspiegel ziet, maar dat hij wel die twee kanten ziet. En dat het dan goed is om af en toe éven uit de weg te gaan, niet meteen de confrontatie aan te gaan.

Vanmiddag speelden ze, voor het eerst sinds tijden, weer samen. Ze hakten dinofossielen uit een blok gips. Door ervaring wijzer geworden, maakten we van tevoren afspraken over wie wanner aan de beurt was, compleet met timer erbij. Na tien minuten besloten ze dat de timer niet meer nodig was. Ik hoorde Toine op een gegeven moment zeggen dat hij nu écht die bijtel wilde. Jens antwoordde meteen dat dit niet volgens de afspraak was. Maar meteen daarna zei hij: 'Oke dat is goed!' En ze speelden rustig verder. Het ging zowaar een uur lang goed.

Vanavond complimenteerde ik Jens, dat hij zo goed had samengespeeld met zijn broertje en dat hij zich zo goed had ingeleefd. Hij antwoordde dat Toine hem daarna óók een paar keer zijn zin had gegeven. Dat het daardoor heel goed ging. En dat het vandaag een leuke dag was, samen met zijn broertje. Ik ben trots op mijn jongens!

dinsdag 8 september 2015

Pillendoosjes

En toen stonden er ineens twee pillendoosjes op de keukentafel, bij het ontbijt. Voor de één Concerta, voor de ander Equasym. Beide pilletjes met dezelfde stof. De stof die ze rust in hun hoofd moet geven én hen van een rem voorziet.

Twee jongens met AD(H)D. Het was even slikken, toen we twee weken geleden de diagnose van Toine kregen: ADHD in de impulsieve-hyperactieve vorm. Precies de andere vorm dan die van Jens, die de concentratiestoornis heeft. 'Gefeliciteerd, jullie hebben het hele ADHD-spectrum in huis', grapte de sociaal-psychiatrisch verpleegkundige, met wie een gesprek hadden. Ik houd wel van dat soort nuchtere humor. Daarmee maak je het niet al te zwaar.
Toch viel het me zwaarder dan ik dacht. Al die tijd hadden we al het donkerbruine vermoeden dat Toine óók ADHD zou hebben, maar een daadwerkelijke diagnose is toch anders.

We zagen al een jaar lang dat Toine minder goed in zijn vel zat. Hij was heel vaak boos of verdrietig. Vertelde dat er een vulkaan in zijn hoofd zat, die iedere keer ontplofte. Op school stond hij regelmatig op de gang omdat hij impulsief het antwoord door de klas riep, niet kon blijven zitten en zich liet afleiden door andere kinderen. En thuis, thuis merkten we dat we hem steeds vaker negatief benaderden om zijn drukke, impulsieve gedrag. We wilden die negatieve spiraal doorbreken. Daarom zochten we hulp.

We hopen dat we Toine kunnen helpen met de medicatie. Natuurlijk hebben we daar goed over nagedacht en onderzoek gedaan naar de voor- en nadelen. Een gesprek met de psychiater gevoerd. Maar het beste bewijs zit iedere ochtend aan onze keukentafel: Jens enorm is opgeknapt door zijn medicijnen. Hij is helderder, beter aanspreekbaar, kan zich beter concentreren en heeft ruimte in zijn hoofd voor sociale contacten. Bij Toine spelen er andere problemen, maar we hopen dat het middel ook voor hem gaat werken.

Tegelijkertijd proberen we op school en thuis op een andere manier met hem om te gaan. Zijn juffen geven hem beweegkaartjes, hij krijgt een plek voorin de klas en er wordt een handelingsplan gemaakt. Thuis geven we hem (nog meer) structuur, proberen we duidelijker te communiceren en hem voldoende beweging te geven. Maar het allerbelangrijkste is dat we steeds meer gaan beseffen dat het geen onwil, maar onkunde is. 

Is zo'n diagnose toch nog ergens goed voor...



woensdag 29 april 2015

Het hele spectrum

Vijf jaar geleden stond de term ADHD voor mij voor 'alle dagen heel druk'. Het is eigenlijk het beeld dat iedereen heeft, die zelf nog niet mee te maken heeft gehad met deze aandoening. Drukke, springerige kinderen die op geen enkele manier te handhaven zijn.

Toen bij Jens drie jaar geleden ADHD werd vastgesteld, kwam dat als een flinke verrassing. Natuurlijk, hij was erg dromerig en snel afgeleid, en bovendien vaak aan het friemelen en wiebelen. Maar tegelijkertijd was hij ook een echte denker, rustig en verlegen. Geen standaard ADHD-kind. We kregen uitleg van de psycholoog dat ADHD een heel breed spectrum kent. Enerzijds is dat de concentratiestoornis, maar ook veel ADHD-patiënten kennen motorische onrust. Aan de andere kant staat het gebrek aan impuscontrole en het 'drukke gedrag'. 

De laatste maanden heeft ook Toine het onderzoekstraject doorlopen. Hij liep, ondanks zijn intelligentie, vast op school. Wist niet hoe hij zijn taakjes moest aanpakken, was erg onrustig in de klas en moest continu afgeremd worden. Ook thuis liep het niet lekker: Toine was voortdurend boos, opstandig en verdrietig. Uit het eerste psychologische onderzoek blijkt dat er óók bij Toine sterke aanwijzingen zijn voor een concentratiestoornis, of ADHD. Bij hem zit het 'm vooral in het andere deel van het spectrum: de impulscontrole, het drukke gedrag en de oneindige energie die hij niet goed kan kanaliseren.

Zo hebben we dus straks misschien wel het héle ADHD-spectrum in ons gezin. En hoewel we, door de ervaring die we met Jens hebben opgedaan, al veel weten over de aandoening, is dit weer een heel nieuw gezichtspunt.
We gaan dus verder met de onderzoeken en gaan ook bij Toine kijken hoe we de puzzelstukjes in elkaar kunnen leggen.

maandag 2 maart 2015

Opgebloeid

Jens was op zijn vorige school een muurbloempje. Viel niet bijzonder op, slaagde erin om regelmatige 'onder te duiken' voor de juf en zichzelf onzichtbaar te maken. Hij vond het lastig om hulp te vragen aan de juf en zocht het contact met klasgenoten nauwelijks op.

Dit was voor ons de voornaamste reden om hem van school te laten wisselen. Op de school met onderwijs voor hoogbegaafde kinderen zou hij, zo hoopten we, meer aansluiting vinden bij 'gelijkgestemde kinderen', en er zou meer aandacht zijn voor het 'leren leren'. Maar wat was het moeilijk, om die beslissing voor hem te nemen.

Nu we een half jaar onderweg zijn, kunnen we niet anders zeggen dat dat dit een gouden zet is geweest. Jens stapt iedere ochtend zonder probleem op de fiets, om ruim een kwartier, door weer en wind, naar school te fietsen. Hij komt breed lachend thuis, vol met verhalen over de lessen en zijn klasgenoten. Moppert regelmatig om de hoeveelheid huiswerk (alles wat hij in de les niet afkrijgt, krijgt hij mee naar huis), maar maakt het wél. Hij wil werken en doet zijn best voor zijn juf. Met haar heeft hij een goede band, hij durft dingen te vragen en ze hebben veel lol samen.
Hij krijgt extra begeleiding vanuit zijn rugzakje en ook deze IB'er ziet hem op veel fronten vooruit gaan. 

Op sociaal gebied zien we hem met sprongen vooruit gaan; hij maakt speelafspraken, heeft af en toe een kinderfeestje en spreekt zelfs met klasgenoten af om samen naar huis te fietsen.

Wat een verschil met dat muurbloempje van een jaar geleden. Over wie ik me bijna dagelijks zorgen maakte. Zou hij het wel redden, straks in de 'grote boze wereldd?
Ik krijg er steeds meer vertrouwen in, dat hij het gaat redden. Hij bloeit helemaal op, ons kind.

Wat zijn wij blij met de keuze die we een jaar geleden hebben gemaakt!

woensdag 11 februari 2015

What you see is what you get

Op mijn werk hebben we het er regelmatig over, als we het over computersystemen hebben: what you see is what you get, ook wel WYSIWYG, voor echte nerds.

Thuis hebben we ook een WISIWYG; een kind aan wie je in één oogopslag ziet hoe de wind waait. Is Toine vrolijk, dan stuitert hij de hele dag de kamer door, hangt 'ie op de kop op de bank, en maakt hij véél lawaai. Als hij moe is, is dat ook meteen duidelijk, dan is hij hangerig en slaapt hij snel. En een verdrietige bui was ook altijd duidelijk te herkennen.
Sinds een aantal maanden heeft 'ie een nieuwe emotie aan zijn arsenaal toegevoegd. Toine is namelijk heel snel boos en gefrustreerd. Als hij zijn zin niet krijgt, wordt hij boos. En dat laat meneer dan ook duidelijk merken. Hij begint te mokken, te stampvoeten en de armen gaan over elkaar. Hij stampt boos naar boven, lardeert zijn boosheid met een paar flinke scheldwoorden (géén idee waar hij ze oppikt, maar hij heeft er een feilloos geheugen voor) en slaat met de deuren. Bijna altijd wordt zo'n bui gevolgd door een enorme huilbui. Hij is dan zó verdrietig!

Op onze vraag wát er dan aan de hand is, kan hij eigenlijk geen antwoord geven. Is er met vriendjes of op de BSO iets aan de hand, gaat het op school niet goed? Hij kan het ons niet vertellen. Het enige wat er, tussen enorme uithalen, af en toe uit komt, is dat het op school véél te makkelijk is en dat hij te vaak straf krijgt. Nu wéten we dat Toine met zijn drukke gedrag af en toe behoorlijk lastig kan zijn in de klas, maar de vraag is natuurlijk wat de oorzaak is. Vertoont hij dat gedrag uit pure verveling? Of is dat niet zo en is er toch iets anders aan de hand?

Volgende week hebben we, op ons verzoek, een gesprek met de leerkracht en IB'er om te kijken wat er aan de hand is en of we er iets aan kunnen doen.

We willen namelijk zo graag dat lachende gezicht vaker zien...

maandag 9 februari 2015

Huiswerk

Jens krijgt, in groep 6, steeds meer huiswerk. Afgelopen weekend was wel een (voorlopig) hoogtepunt. Hij had een werkstuk dat afmoest en hij nam vrijdag een rekenboekje mee waarin hij nog acht pagina's met breuken, procentsommen en andere ingewikkelde berekeningen moest maken. Maandag moest het af.

Bij een kind als Jens, dat én een enorm gat heeft tussen zijn verbale en performale intelligentie én ADHD heeft, betekent veel huiswerk voor hem ook veel huiswerk voor papa en mama. Want hoe intelligent Jens ook is, het lukt hem vaak niet om de opdracht zelf te interpreteren en vervolgens zodanig geconcentreerd te blijven dat hij een rijtje sommen zelf kan maken.
Dat betekent dat er eigenlijk altijd iemand bij moet blijven zitten en hem letterlijk bij de les moet houden. Na twee sommen is namelijk dat boekje dat op tafel ligt wel héél interessant. Of moet 'ie nodig naar de wc of drinken pakken, met de verklaring: 'Het is belangrijk om in beweging te blijven'.

Afgelopen weekend hebben Jan en ik om beurten dus een aantal uren bij Jens gezeten om hem te begeleiden bij zijn huiswerk. Daardoor liep mijn planning, met wasjes draaien en het huis poetsen, natuurlijk behoorlijk in de soep.

Maar wat was hij trots toen hij gisteravond al z'n werk af had. En wij waren erg trots op hem. Dan maar even een minder schoon huis!